Các chuyên gia dinh dưỡng cho rằng bổ sung vitamin và khoáng chất là vô cùng cần thiết đối với sức khỏe chúng ta. Có 13 loại vitamin - vitamin A, vitamin C, vitamin D, vitamin E, vitamin K và vitamin B (thiamine, riboflavin, niacin, axit pantothenic, biotin, vitamin B6, vitamin B12 và folate). Vitamin có những nhiệm vụ khác nhau, vitamin giúp bạn chống lại nhiễm trùng, giữ cho dây thần kinh của bạn khỏe mạnh và giúp cơ thể bạn lấy năng lượng từ thức ăn hoặc cho máu của bạn. Khoáng chất cũng giúp cơ thể bạn hoạt động. Những chất khác, chẳng hạn như canxi, magiê và kali, cần thiết với lượng lớn hơn. Đối với vitamin, nếu bạn ăn một chế độ ăn uống đa dạng, bạn có thể sẽ nhận được đủ hầu hết các khoáng chất. Trong bài viết này Chợ Thuốc Tốt sẽ cung cấp những thông tin hữu ích để người sử dụng hiểu rõ hơn vai trò của vitamin và khoáng chất.
1. Vitamin là gì?
Vitamin là loại chất hữu cơ thường có khả năng tan được trong nước hoặc chất béo. Nhóm vitamin có thể tan trong chất béo điển hình là: A, D, E, K,... nên dễ tích tụ trong cơ thể. Nhóm vitamin tan được trong nước điển hình là: C, B phức hợp cần phải hòa tan trong nước trước khi được cơ thể hấp thụ nên không thể tích trữ trong cơ thể và khi cơ thể không dùng hết chúng sẽ mất dần qua đường nước tiểu.
Vitamin A: cải thiện thị lực, quá liều sẽ gây quáng gà
Vitamin D: bổ sung canxi để xây dựng và duy trì xương chắc khỏe. Không nên dùng buổi tối, sẽ gây cặn thận
Vitamin E: chống lão hóa, làm đẹp da, chống đẻ non
Omega 3: bổ mắt, giảm mỡ máu, ngăn ngừa bệnh tim mạch. Uống trong hoặc sau ăn no
Vitamin B1: chữ bệnh beriberi đường ruột, bảo vệ hệ thống thần kinh, kích thích ăn, chân tay bong vẩy
Vitamin B2: làm lành vết loét trong niêm mạc miệng, chữa nhiệt miệng, giúp vết thương nhanh lên da non
Vitamin B6: bổ thần kinh não, thần kinh khớp
Vitamin B12: ngăn ngừa thiếu máu (chất dẫn)
Vitamin C: tăng cường đề kháng, giải độc chống dị ứng, làm bền thành mạch, nhanh lên da non, giải nhiệt. Không uống trước ăn và trước khi đi ngủ
Vitamin K: là một trong những yếu tố quan trọng liên quan đến sự đông máu. Thiếu Vitamin K khiến máu bị khó đông, các vết thương sẽ bị chảy máu liên tục.
2. Chất khoáng là gì
Chất khoáng là một loại chất dinh dưỡng quan trọng để duy trì sức khỏe của cơ thể. Chúng là những thành phần vô cơ đóng vô số vai trò trong tế bào của con người cả về mặt sinh lý và sinh hóa.
Các hệ thống cơ quan của cơ thể sử dụng các khoáng chất để tăng trưởng, phát triển, vận động, sản xuất năng lượng, sử dụng và duy trì cân bằng nội môi bên trong cơ thể.
Bên cạnh các chất khoáng thường được mọi người nhắc tới trong cuộc sống hằng ngày như canxi, natri và kali thì vẫn tồn tại những loại chất khoáng khác, bao gồm cả chất khoáng vi chất như đồng, i-ốt và kẽm với hàm lượng rất nhỏ nhưng cần thiết cho cuộc sống của con người.
Một số khoáng chất điển hình như:
- Magie: cần thiết cho chức năng của hệ tiêu hóa nhất là các cơ co thắt và xung thần kinh. Đồng thời Magie còn tham gia kiểm soát lượng đường trong máu, điều hòa huyết áp, duy trì sự chắc khỏe của xương.
- Selen: là cấu thành của men glutathione peroxidase ảnh hưởng đến mọi thành phần của hệ miễn dịch, tác động đến sự phát triển của bạch cầu. Thiếu hụt selen gây ức chế miễn dịch, suy giảm chức năng bạch cầu, ngăn chặn rối loạn chuyển hóa trong hệ tiêu hóa.
- Sắt: cần thiết cho quá trình tạo các tế bào máu. Thiếu sắt sẽ gây thiếu máu, rụng tóc, đau đầu chóng mặt.
- Kẽm: kích thích hoạt động của các enzyme, hỗ trợ hệ miễn dịch, bảo vệ vị giác, khứu giác, liên quan đến sự tổng hợp DNA.
- Clorua: là một khoáng chất đặc biệt trong cơ thể, là thành phần của dịch dạ dày. Clorua cùng với Natri giúp cơ thể cân bằng hệ chất lỏng trong cơ thể.
- Kali: cần thiết cho hệ thần kinh trung ương, cũng tham gia vào cân bằng chất lỏng trong cơ thể. Khi nồng độ Kali bị rối loạn có thể gây rối loạn nhịp tim.
- Natri: kết hợp với Clorua sẽ giúp cân bằng dịch ngoại bào, điều chỉnh huyết á
3. Vai trò của vitamin và khoáng chất.
Mỗi ngày cơ thể của con người đều cần sản xuất các tế bào cho từng bộ phận cho cơ thể để phát triển và duy trì sức khỏe. Máu đỏ giàu dinh dưỡng sẽ mang dinh dưỡng và oxy tới các cơ quan đích của cơ thể và nuôi dưỡng chúng và duy trì cuộc sống. Nhưng để làm được những điều trên thì cơ thể của con người cần một số nguyên liệu thô, trong đó có ít nhất 30 loại vitamin, khoáng chất và các thành phần khác có trong chế độ ăn uống mà cơ thể không thể tự sản xuất đủ lượng. Vitamin và khoáng chất được coi là những chất dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể, chúng củng cố xương, chữa lành những vết thương và tăng cường hệ thống miễn dịch của mỗi người. Bên cạnh đó, vitamin và khoáng chất cũng giúp cơ thể dễ dàng chuyển đổi thức ăn thành năng lượng và sửa chữa các tổn thương tế bào.
Vitamin và khoáng chất được coi là vi chất dinh dưỡng vì cơ thể mỗi người chỉ cần một lượng rất nhỏ vitamin và khoáng chất. Tuy nhiên, nhiều người không thể có đầy đủ được lượng nhỏ đó, dẫn tới các bệnh lý do thiếu hụt vitamin như bệnh còi xương do thiếu hụt vitamin D, chảy máu chân răng do thiếu hụt vitamin C, mù hoặc thị lực kém do thiếu hụt vitamin A,... Cần phải dung nạp đầy đủ tất cả các vi chất dinh dưỡng do cần sự kết hợp của nhiều loại vi chất mới có thể tạo nên một cơ thể khỏe mạnh. Ví dụ như nếu muốn khỏe xương, người đó cần phải kết hợp canxi, vitamin D, vitamin K, magie, và phốt pho để bảo vệ xương khi có những tác động bên ngoài dẫn tới gãy xương. Hay để ngăn ngừa dị tật bẩm sinh thì phụ nữ mang thai cần bổ sung acid folic sớm trong quá trình thai kỳ giúp ngăn ngừa dị tật bẩm sinh về vào và cột sống cho trẻ.
Để đảm bảo cho bản thân có được một cơ thể luôn khỏe mạnh, tràn đầy sức sống thì việc sử dụng một chế độ ăn thích hợp là vô cùng hợp lý. Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng các loại đồ ăn như trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, protein tốt và chất béo lành mạnh sẽ cung cấp được đủ các nhu cầu dinh dưỡng cho cơ thể. Tuy nhiên, không phải ai cũng quản lý được chế độ ăn của bản thân mình, điển hình như người dân nhận thức được rằng vitamin tổng hợp đóng một vai trò quan trọng cho cơ thể nhưng chỉ một số ít người đáp ứng được đầy đủ các loại và hàm lượng vitamin cho cơ thể.
4. Nên bổ sung vitamin và khoáng chất như thế nào?
Bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất là cách tốt nhất để đảm bảo sự khỏe mạnh của cơ thể. Nguồn vi chất này có trong nhiều loại thực phẩm khác nhau nên cần đảm bảo sự đa dạng trong chế độ dinh dưỡng để tránh bị thiếu hụt vi chất.
Các loại thực phẩm được xem là giàu vitamin và khoáng chất nhất có thể nhắc đến:
- Canxi: sữa, trứng và chế phẩm từ sữa.
- Magie: đậu đen, cải bó xôi, hạnh nhân, đậu Hà Lan.
- Sắt: thịt đỏ, các loại đậu, cải bó xôi, cá, gan, súp lơ xanh.
- Vitamin A: sữa, trứng, cà rốt, dưa đỏ.
- Vitamin C: ổi, cam, cà chua, dâu tây, kiwi, súp lơ xanh.
- Vitamin B: thịt bò, sữa, các loại hạt.
- Vitamin E: quả hạch, bơ, ngũ cốc, rau có màu xanh đậm.
Ngoài ra, bạn cũng có thể bổ sung vitamin và khoáng chất từ thực phẩm chức năng nếu không thể bổ sung dinh dưỡng thông qua bữa ăn hàng ngày. Tuy nhiên, khi lựa chọn thực phẩm chức năng để bổ sung vi chất cần tìm hiểu kỹ, tốt nhất là nên tham vấn ý kiến chuyên gia dinh dưỡng để có được lời khuyên hữu ích.
.png)
